Eindelijk is het zover. De boeren (kunnen) weten waar ze aan toe zijn. In een eerdere blog had ik er nog zo mijn vraagtekens bij hoe deze piekbelasters zouden kunnen worden aangewezen, maar daarover is nu eindelijk duidelijkheid.
In de oorspronkelijke planning zou de regering in januari 2023 de criteria gaan vaststellen om te bepalen wie een piekbelaster is, waarna de ‘piekbelasters’ hierover zelf persoonlijk zullen worden benaderd, waarna ze mogen kiezen; danwel vrijwillig, danwel via een ‘verplichtende aanpak’ (binnen één jaar) uitgekocht worden. Maar dat is dus een beetje anders gelopen. De boeren mogen het zelf uitvinden…
Het NOS melde gisteren (12 juni 2023):
“Na lang gesteggel kunnen boeren nu zien of ze tot de zogenoemde piekbelasters behoren, die veel stikstof uitstoten in de buurt van een kwetsbaar natuurgebied. De website waarop boeren kunnen inloggen om te bekijken of ze in aanmerking komen voor een vrijwillige uitkoopregeling is vanochtend opengesteld.
Er is dus geen lijst naar buiten gebracht met boeren die in aanmerking komen, maar minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof schrijft wel aan de Tweede Kamer dat het veel bedrijven betreft rond de Veluwe en in Gelderland; zo’n 60 procent van de piekbelasters zit in die provincie.
Zo’n 3000 bedrijven komen in aanmerking, schat het kabinet, omdat die binnen 25 kilometer van een natuurgebied staan en daar te veel stikstofneerslag veroorzaken. De grens is vastgesteld op jaarlijks meer dan 2500 mol, de eenheid waarmee het aantal deeltjes wordt aangegeven. Vanaf begin volgende maand kunnen piekbelasters zich aanmelden.”
Hoe eerlijk kun je het maken…
Het nieuwe rekentool AERIUS CHECK maakt dus duidelijk wie piekbelaster is en wie niet en de methodiek om dit te bepalen, is wat mij betreft nogal verassend. Gekeken wordt nu naar de totale hoeveelheid depositie op kwetsbaar gebied en dat betekent dat de boerenbedrijven die rondom kleinere natuurgebieden zijn verzameld grotendeels buiten schot blijven. Dat is anders rond de Veluwe (zie kaart die te vinden is op AERIUS CHECK).
Een bedrijf met een uitstoot van 2500 kg/jaar (ongeveer 200 melkkoeien, meldingplichtig volgens de Wabo) kan op zo’n 5 kilometer vanaf de Veluwe nog prima een piekbelaster zijn omdat AERIUS fijn doorrekent tot 25 km rondom het bedrijf. Daarentegen zal eenzelfde bedrijf op ongeveer 150 meter van een veel kleiner gebiedje (met ongeveer 150 mol/ha/jr depositie op dit gebied) niet als piekbelaster worden beschouwd.
Het kaartje maakt het al duidelijk. Geen problemen in vrijwel de rest van Nederland, maar zo ongeveer 1800 bedrijven in de Gelderse Vallei (het lijkt me overigens nog een flinke onderschatting, maar dit terzijde) zullen duur moeten betalen voor de aanwezigheid van ongeveer 66% productiebos in de buurt van hun bedrijf.
Geen problemen bij de Waddenzee, de Grote Peel, Zuid-Limburg, etc. Dat is dan weer het goede nieuws. Staatsbosbeheer zal wel blij zijn met de ‘grote opknapbeurt’ van de Gelderse Vallei. Als je ook zoveel kwetsbare natuur onder je hoede hebt, dan zullen de natuurwaarden zodadelijk wel flink verbeteren. Toch een fijn idee als je houtsnippers/ pellets uit de Veluwe aan het verstoken bent deze winter.
En ik maar denken dat het om natuurherstel in heel Nederland ging. Maar misschien is de regering toch stiekem tot inkeer gekomen…
