Het mooie van een conferentie als in Glasgow is dat je ook nog eens wat hoort van mensen die ik eigenlijk in mijn normale zoekroutines op het internet niet of nauwelijks tegen kom. En dus ook onderwerpen tegen komt waarvan ik het bestaan niet wist en waarschijnlijk ook niet zo snel mee in aanraking zou komen.
Een van de figuren die op mij toch wel indruk maakte was Alex Epstein op https://wattsupwiththat.com/2021/11/06/alex-epstein-eviscerates-cop-26-on-gb-news/
Het betreft een interview met GBnews.uk, waarin hij, zonder te stotteren (of zelfs ademhalen voor zover ik kon zien) een nogal zelfgenoegzame interviewer te woord staat.
Op youtube was eigenlijk nog een leukere presentatie van hem te vinden: “How to speak to climate alarmists” (https://www.youtube.com/watch?v=fZyxWlSbL4k)
Een min of meer persiflage op de zaak die klimaat alarmisten blijkbaar nogal zwaar op de maag ligt. Google vond maar liefst 7.310.000 resultaten in 0,66 seconden op mijn zoekopdracht: “how to speak to a climate denier”.
Het topresultaat was dat van The climate reality project (van Al Gore). (https://www.climaterealityproject.org/blog/starting-conversation-five-tips-how-talk-climate-deniers-your-family)
Het is de moeite om hier even voor te gaan zitten. Ik geef u een Nederlandse vertaling:
“We hebben het allemaal wel eens meegemaakt – zittend aan de eettafel of tijdens een familietelefoontje, wanneer een familielid vermeldt dat klimaatverandering “allemaal een hoax is” of de wetenschap betwist. Het is een moeilijk gesprek om te voeren, soms zelfs overweldigend – het gaat tenslotte over de toekomst van de planeet.
Van extreme weersomstandigheden tot recordbrekende hitte, het bewijs van hoe ons klimaat verandert, staat recht voor ons neus, maar sommige mensen zullen deze tekenen nog steeds niet zien voor wat ze zijn.
Hoe moeilijk het ook kan zijn om ontkenning te horen als het afkomstig is van iemand die dicht bij je staat, je relatie betekent dat je een sleutelrol kunt spelen bij het openen van hun geest op manieren die wetenschappers, mediastemmen of anderen niet kunnen.
Je bent misschien niet in staat om hem op dit moment van gedachten te doen veranderen – en in feite zal het proberen om hem of haar te overtuigen er waarschijnlijk toe leiden dat hij of zij gewoon stopt met discussiëren waardoor hun overtuigingen zullen verharden. Maar je kunt het proces van interne ondervraging starten dat ertoe kan leiden dat je geliefde zelf zijn overtuigingen opnieuw bekijkt – en misschien zelfs verlaat.
Dus, hier zijn enkele tips om het ijs te breken en met de klimaatontkenners in uw gezin te praten.
INTRODUCEER HET ONDERWERP ‘TOEVALLIG’ – EN STEL VEEL VRAGEN
In plaats van heftig te reageren, benoem je klimaatverandering in een informeel gesprek over een heel ander onderwerp of door te praten over actuele gebeurtenissen, zoals extreem weer of aanstaande verkiezingen. Dit maakt het gemakkelijker om over te gaan naar een gesprek over een serieus onderwerp en kunt je de interesse van uw gezinslid in het onderwerp meten.
Heeft uw familielid klimaatverandering genoemd in een gesprek? Gebruik dit als een kans om inzicht te krijgen in wat hun zorgen zijn en waar ze vandaan komen.
Ontkenning begint in veel gevallen niet met wat mensen geloven over de wetenschap op zich, maar met wat ze geloven over zichzelf en wie ze zijn. Door te beginnen met het stellen van vragen en echt naar de antwoorden te luisteren, vertelt uw familielid dat u hen als individu respecteert, zelfs als u het niet eens bent met hun standpunt.
Door vragen te stellen, kan uw familielid open blijven staan voor de mogelijkheid van verandering, in plaats van hem of haar het gevoel te geven dat men de les gelezen of beoordeeld wordt (en we weten allemaal hoe goed we op dat gevoel reageren).
Door vragen te stellen kunnen ze zich ook afvragen hoe ze zijn gaan geloven in wat ze doen en waarom ze dat nog steeds doen, wat de deur opent naar de mogelijkheid om zelf van gedachten te veranderen.
Als je op zoek bent naar meer bronnen om te reageren op veelvoorkomende misvattingen of argumenten tegen klimaatontkenning, raden we je enkele video’s aan op het YouTube-kanaal van professor Katharine Hayhoe.
VIND VERBINDINGSPUNTEN EN OVEREENKOMSTEN
Alleen al de woorden “klimaat verandering” kunnen bij sommige klimaatontkenners voor discussie zorgen – maar voor velen komt hun overtuiging voort uit een punt van zorg of verkeerde informatie.
Door vragen te stellen en erachter te komen wat hun zorgen zijn, kan het u helpen een middenweg te vinden waar u het mee eens bent. Bijvoorbeeld het willen van een betere planeet voor uw kinderen, veilig drinkwater en het delen van uw zorgen over extreem weer, zoals bosbranden en orkanen, in uw omgeving.
Het vinden van deze gemeenschappelijke basis geeft je de kans om op menselijk niveau contact te maken en kan je familielid helpen het gesprek te zien als een discussie tussen twee mensen in hetzelfde team, in plaats van een ruzie tussen tegengestelde partijen.
Valideer vervolgens in het gesprek waar mogelijk hun standpunt en concentreer u op uw gedeelde ervaring en perspectieven, waarbij u het klimaat verbindt met wat zij weten en waar ze om geven. Als zij zien dat jij dit doet, is de kans veel groter dat ze met een open geest naar je luisteren en je boodschap kan worden gehoord.
Dit is tenslotte een tweezijdig gesprek en dialoog, dus het gebruik van deze verbinding biedt de mogelijkheid om een gevoel van urgentie over deze verbindingspunten te geven, hopelijk inspirerend voor uw familielid om meer te leren en actie te ondernemen.
KOM VOORBEREID MET BEWIJZEN – MAAR WEET WANNEER JE MOET STOPPEN
Het maken van solide tegenargumenten tegen klimaatontkenning en verkeerde informatie begint met geïnformeerd te zijn. Voor veel familieleden en geliefden geldt dat zij misschien online of offline in een informatie- of filterbubbel leven, waar ze alleen meningen en informatie zien en horen die hun bestaande overtuigingen weerspiegelen.
Iemand ertoe brengen voorbij de gesprekspunten te komen die ze keer op keer hebben gehoord, kan moeilijk zijn. De psycholoog Adam Grant heeft echter een suggestie. Stel één simpele vraag:
“Welk bewijs zou je van gedachten doen veranderen?” Als het antwoord “niets” is, dan is er niets dat je kunt zeggen of doen.
Maar als ze terugkomen met bijzonderheden, dan komt u, wanneer u voorbereid bent met bewijzen en op feiten gecontroleerde nieuwsartikelen, in een goede positie om desinformatie respectvol te weerleggen. Het is belangrijk om deze informatie correct in te kaderen, zonder tegelijkertijd hun onjuiste beweringen te herhalen – door hun beweringen te herhalen, blijft het hun overtuigingen versterken.
Stel dat je geliefde weerstand biedt – het zal voor velen van ons zeker gebeuren – het is oké om je terug te trekken. Weet wanneer de sfeer gespannen wordt en verschuif het gesprek dan naar iets anders, zodat de spanningen kunnen afvloeien. Het kan je ook helpen om wat psychologen ‘het averechtse effect’ noemen, te voorkomen. Dit fenomeen doet zich voor wanneer mensen het bewijs horen wat hun diepgewortelde overtuigingen weerlegt. Zij zullen zich persoonlijk bedreigd voelen – en zich dan hier alleen maar steviger dan ooit aan vastklampen.
MAAK HET PERSOONLIJK EN DEEL JE VERHAAL
Eerst en vooral is het belangrijk om te onthouden dat je met een familielid praat, niet met een vreemde of een collega, en dat je een bestaande band met deze persoon hebt. Roep die familieband op en maak het persoonlijk. Een van de beste manieren om dit te doen is door uw klimaatverhaal te delen, waarom geeft u om de klimaatcrisis, welke impact heeft het op u, wat zijn uw zorgen?
Velen van ons delen waarden met onze familieleden en met ons erfgoed. We willen allemaal het beste voor onze dierbaren, en het daar het gewoon over eens zijn is een begin op weg naar een groter klimaatgesprek.
BEVORDER DE VERDERE DIALOOG
Zie dit niet als een eenmalig gesprek en een discussie die je dan en daar moet winnen. In feite kan dit een lang proces zijn om de bestaande misvattingen van uw gezinslid over de klimaatcrisis te onderwijzen en hem uit te dagen. Er is een tijd en plaats voor elk gesprek, dus zorg ervoor dat je niet te hard pusht (terwijl je ook vooruitgang blijft boeken!)
Als al het andere faalt, herinner hen er dan aan dat u om hen geeft en dat hun zorgen terecht zijn – de enige manier waarop we de klimaatcrisis kunnen bestrijden, is tenslotte door samen te werken.”
Grist
Wanneer uw familielid bij de beantwoording van uw sceptische argumenten driftig op zijn laptop rammelt of zijn mobiel pijnigt, dan is de kans vrij groot dat hij op https://grist.org/climate/skeptics-2/ “How to Talk to a Climate Skeptic: Responses to common arguments” naarstig naar uw argument en zijn antwoord zoekt.
De argumenten van de sceptici zijn hier benoemd in verschillende categorieën, wat wel een beetje onhandig zoeken is, maar sceptische argumenten zijn hier toch meer logisch gerangschikt naar:
1) ontwikkelingsstadia van ontkenning. Dat varieert van: “Er is niets aan de hand” naar “It’s economically infeasible”;
2) verschillende categorieën: “Temperatuur, Cryosfeer, Oceanen, Klimaatmodellen, Onzekerheden, Klimaatforceringen, Broeikasgassen, Aerosolen, Paleoklimatologie en Wetenschappelijke processen”;
3) de verschillende types van argumentatie: “niet-geïnformeerd, verkeerd geïnformeerd, cherry- picking, mythes, Angst, onzekerheid en twijfel (FUD), en niet-wetenschappelijk”;
4) en als laatste kun je ook nog zoeken op het niveau van de ontkenner: “Silly, Naive, Ruimdenkend en Wetenschappelijk”.
Leuk om dan even twee voorbeelden te benoemen. In de categorie “Silly” zien we als vraag staan:
“Het soort drastische maatregelen dat nodig is om de opwarming van de aarde te beperken, riskeert de vernietiging van de wereldeconomie en de dood van mogelijk miljarden mensen.”
Volgens Grist moet het rationele antwoord hierop zijn:
“Betekent dit dat de theorie van antropogene opwarming van de aarde niet klopt? Je kunt niet tot een rationele beslissing komen over de realiteit van een gevaar, door te bedenken hoe moeilijk het kan zijn om het te vermijden.
Allereerst: begrijp dat het probleem reëel en aanwezig is. Zodra u de noodzaak erkent om het probleem aan te pakken, wordt het ondernemen van actie ineens minder ontmoedigend. Het heeft geen zin om de beste oplossingen of de kosten van die oplossingen te bespreken met iemand die het probleem nog niet onderkent.
Maar zelfs als het beperken van de opwarming van de aarde schadelijk zou zijn; hier tegenover staat dat hongersnood, droogte, ziekte, het verlies van grote kuststeden en een enorme massale uitsterving op de loer liggen als mogelijke gevolgen van niets doen.
Het is het goed mogelijk dat we worden geconfronteerd met een keuze tussen de minste van twee kwaden. Ik daag iedereen uit om overtuigend aan te tonen dat dergelijke catastrofes zoals hierboven vermeld ons te wachten staan als we proberen het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen.
Nu, in termen van instandhouding en een wereldwijde omschakeling naar alternatieve brandstoffen, vergeten de mensen die zich hiertegen verzetten, dat het tegengaan van klimaatverandering iets heel belangrijks is. Fossiele brandstoffen zijn een niet-hernieuwbare hulpbron, en als zodanig moeten we deze wereldwijde economische transformatie ongeacht nu of wat later doorvoeren.
Veel slimme koppen in de industrie denken dat we al op piekolie zitten. Dus zelfs als zou blijken dat klimaatmitigatie niet nodig was, zouden we als mondiale samenleving nog steeds op een betere plek staan door eerder vroeger dan later de overstap te maken.
Dit lijkt me een win-win situatie.”
Tsja, en dat was dus een hele domme vraag. Maar goed, erkend wordt dat er ook slimme, wetenschappelijke argumenten zijn tegen de broeikas-theorie. In deze laatste categorie valt bijvoorbeeld het argument: “Maar we komen net uit de kleine ijstijd”.
Het antwoord hierop moet zijn:
“Dit argument is gebaseerd op een impliciete veronderstelling dat er een bepaalde klimatologische basislijn is waarnaar de aarde onverbiddelijk terugkeert – en dat dus een periode van wereldwijd lagere temperaturen onvermijdelijk zal worden gevolgd door een stijging van de temperatuur. Wat is de wetenschappelijke basis voor die veronderstelling?
Er is geen bewijs voor een dergelijke baseline. Het klimaat wordt beïnvloed door vele factoren, die op hun eigen manier veranderen of stabiel blijven. Het huidige begrip van de Kleine IJstijd is dat dit waarschijnlijk het gevolg was van een afname van de zonnestraling in combinatie met een toename van vulkanische activiteit, waardoor extra zonlicht werd geblokkeerd. De LIA was ook wereldwijd niet bijzonder goed gesynchroniseerd, waardoor verschillende regio’s op verschillende tijdstippen werden beïnvloed. Wetenschappers zijn er zich van bewust dat er geen patroon op eeuwschaal in zonne-output of vulkanische activiteit is, dus er is geen reden om een omkering van die veranderingen te verwachten. Toevallig nam de zonne-output in het begin van de 20e eeuw wel wat toe, wat in die tijd wel bijdroeg aan de opwarming. Dat is echter niet het geval bij de huidige opwarming.”
Tsja, en houd het dan nog maar eens droog. Hoe groot is de kans dat beide familieleden zich na deze woorden niet snikkend in de armen vallen en de sceptische onverlaat zich niet afvraagt hoe het in godsnaam mogelijk was dat hij ooit twijfelde aan de klimaatverandering, veroorzaakt door kooldioxide in de laatste decennia?
How to talk to a climate alarmist?
Heeft Epstein iets soortgelijks ontwikkeld voor sceptici, zodat we op gelijk niveau kunnen meepraten?
Gelukkig is Epstein filosoof, wat maakt dat er iets meer afstand is tussen de banale wereld van Gore en Grist, en de discussies zoals die in de ‘echte wereld’ plaatsvinden. Epstein is van mening dat het zaak is om discussies vooral te kaderen.
Binnen welk “framework” denkt de ander?
Hij stelt voor om de zaak vooraf te concentreren op een aantal hoofdpunten, die wat hem betreft vooral betrekking zouden moeten hebben op het nadenken over energie. Nu is energie zijn ding en hij zal zich in Glasgow dus als een vis in het water voelen.
Hij illustreert het belang van energie (hierboven door Grist nog als ‘silly’ vraag weggezet) als volgt:
Goedkope energie is van levensbelang. Dat gemakkelijk in te zien op grond van redelijk basale statistieken. Wanneer je dus gaat discussiëren over vervanging van de huidige energiestructuren, dan dient dat met enorme zorgvuldigheid te gebeuren. De huidige discussie over energie is echter: bevooroordeeld, slordig en anti-humaan.
Bevooroordeeld: je zou zowel de positieve als negatieve kanten van meer kooldioxide in de atmosfeer moeten benoemen. Je zou ook aandacht moeten hebben voor de negatieve kanten van zonne- en windenergie en deze ook moeten benoemen. Zelfs het gebruik van de term “Climate change denier” diskwalificeert degenen die de risico’s van ‘de energie-wende’ anders inschatten dan vanuit de alarmistische hoek wordt gedaan.
De discussie is onzorgvuldig omdat de risico’s vaak worden overdreven. Leuke quote: “Omdat ik voor vaccinatie ben, ben ik toch nog geen vaccinatie bijwerking-ontkenner?”
Anti-humaan; de energie armoede van de ‘derde wereld’ (3 miljard mensen) is in de klimaatdiscussie geen enkel topic, wat toch op zijn minst vreemd is gelet op de enorme aandacht die er bijvoorbeeld is voor de ijsbeer (die overigens in aantallen flink toeneemt).
De standaard is “being green” en dat betekent zo weinig mogelijk invloed op de natuurlijke habitats, maar is dat wel zo vanzelfsprekend? De enige vormen van beschikbare “groene energie” zijn tot dusverre denkbeeldige vormen van energie.
Een leuke illustratie van het betoog is de beantwoording van de “silly question” op Grist, omdat hier alle drie benoemde discussie-fouten kunnen worden gevonden in een paar zinnen. Ik herhaal ze even:
“Maar zelfs als het beperken van de opwarming van de aarde schadelijk zou zijn; hier tegenover staat dat hongersnood, droogte, ziekte, het verlies van grote kuststeden en een enorme massale uitsterving op de loer liggen als mogelijke gevolgen van niets doen.
Het is het goed mogelijk dat we worden geconfronteerd met een keuze tussen de minste van twee kwaden. Ik daag iedereen uit om overtuigend aan te tonen dat dergelijke catastrofes zoals hierboven vermeld ons te wachten staan als we proberen het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen. (…)
Veel slimme koppen in de industrie denken dat we al op piekolie zitten. Dus zelfs als zou blijken dat klimaatmitigatie niet nodig was, zouden we als mondiale samenleving nog steeds op een betere plek staan door eerder vroeger dan later de overstap te maken.”
De analyse:
[Bevooroordeeld, ook negatieve kanten benoemen] Wanneer je landen qua energie op slot zet, met juridisch dwingende maatregelen, dan is de kans levensgroot aanwezig dat je ergens in de energieketen in de problemen komt door enorme prijsstijgingen, onvoldoende productie op piekmomenten en een economisch onmogelijke race tegen ‘oneerlijke concurrentie” van landen die dergelijke maatregelen niet heeft getroffen. Het gevolg is voorspelbaar, economische recessie met alle gevolgen van dien, op heel korte termijn.
[Onzorgvuldig, overdreven risico’s] Anderzijds is totaal niet duidelijk waarom er hongersnood zou optreden als gevolg van klimaatverandering. Er zijn tot dusverre geen indicaties dat zoiets op de korte of langere termijn gaat spelen. Voor het droogte-probleem geldt dat het IPCC een viertal soorten van droogtes heeft moeten aanwijzen voordat het begin van een probleem kon worden gesignaleerd. De relatie tussen ziektes en klimaatverandering komt weliswaar uit de klimaatdocumentaire van Al Gore, maar is tot dusverre niet aangetoond. Het verlies van grote kuststeden zou door oceaanstijging op de hele lange termijn een rol kunnen spelen (maar dan is de piekolie al lang op).
Het massale uitsterven heeft waarschijnlijk veel meer te maken met het menselijk ruimtegebruik (habitatverlies) dan met klimaatverandering. Natuurbescherming is juist een zaak van het welvarende –energieconsumerende- deel van de wereld dat het zich kan permitteren om grote stukken natuurgebied “onnut” te laten.
[anti-humaan] Wanneer we nu moeten gaan overschakelen naar ‘hernieuwbare bronnen’, betekent dit dat we onze huidige energie-infrastructuur moeten gaan opofferen voor technieken die zich nog nooit hebben bewezen op de gevraagde schaal. Vormen van energie waarvan we danwel weten dat de output bijzonder grillig is (wind en zon), dan wel nooit kan voldoen aan de vraag (bio-brandstoffen).
De westerse mens is totaal afhankelijk van energie. Wanneer je de energievoorziening in gevaar brengt, neem je ook levensgrote risico’s met mensenlevens (windstilte tijdens een operatie, bewolking als er een trein aan komt, etc.).
Iedereen snapt dat de fossiele brandstoffen op enig moment opraken, maar voor mij is onbegrijpelijk dat we onszelf de tijd niet meer mogen gunnen om hiervoor goed werkende oplossingen te verzinnen.
Ik las op Kalte Sonne ergens zoiets als; als we een auto gaan maken, dan doen we dat natuurlijk op basis van een ontwerp met bewezen technieken. Bij de onmetelijk veel complexere en duurdere ‘energie-wende’ gaan we gewoon maar wat doen en zien wel wat ervan komt.
Filosofische tips voor een overleg
Wat je zou moeten doen in een gesprek met een klimaat alarmist, volgens Epstein, is het poneren van kaderstellende vragen. In het geval van de energie-problematiek zouden dat bijvoorbeeld de volgende vragen kunnen zijn:
Pro-human: Bent u het met me eens dat we een energiepolitiek moeten volgen die voordelig is voor de mens, zowel nu als in de toekomst?
Evenwichtig: Bent u het met me eens dat we, om de best mogelijke politiek te kunnen volgen, zowel naar de positieve als naar de negatieve kanten van een gevonden oplossing moeten kijken?
Precies: Bent u het met me eens dat we zo eenduidig mogelijk de effecten van de verschillende mogelijkheden in kaart moeten brengen?
Je bent dan inderdaad al een paar stappen verder. Ik ben nu dus op zoek naar vergelijkbare vragen die je kunt gaan stellen over het effect van CO2 in de atmosfeer. Zoiets als: “Bent u het met me eens dat we eigenlijk niet zo goed weten wat CO2 in de atmosfeer doet?”
Misschien nog even verder denken…
Geef een reactie