De Canadese nachtmerrie (en de onze)

 “De overheid wil het klimaatprobleem aanpakken en burgers gezonder laten leven. Ons gedrag aanpassen dus. Daarvoor zet de overheid ‘nudges’ in, die ons zetjes in de goede richting geven. Of worden we gemanipuleerd?”
Het FD schreef deze tekst drie jaar geleden en onderdeel van deze ‘zetjes in de goede richting’ is ongetwijfeld een eindeloze stroom berichtgeving over iedere hittegolf die de wereld teistert. Probleem met het opschrijven van sceptische geluiden ten aanzien van de broeikas-hypothese en het poneren van een ‘andere oorzaak’ (zie link), is dat je eigenlijk continu uitgedaagd wordt om in te gaan op iedere temperatuur-anomalie in de wereld.

 De hitte in Canada

Ik probeer me dus in te houden, maar de ‘schokkende berichtgeving’ rondom Canada, “het op een na koudste land ter wereld”, volgens klimatoloog David Phillips, in het NOS artikel: 49,5 graden in Lytton, Canada: ‘De lucht is als vuur’, vraagt toch om een reactie. 

In ditzelfde artikel wordt ook de met de Canadese bevolking empathisch  meelevende Kuipers Munneke gevraagd naar de oorzaak van hittegolf:
“De hoge temperaturen zijn voor Canada een absoluut record. Twee jaar terug was het bij ons veertig graden. Is er een verband? Weerman Peter Kuipers Munneke legt het uit:
Volgens hem had het (natuurlijk) “Alles te maken met de opwarming van de aarde.”

Niet zo moeilijk toch? 

Alleen; dat zou dus logisch zijn bij een opwarmende aarde, maar het wil, zeker dit jaar, maar niet opschieten met die opwarming van de aarde.

Maar bijzonder blijft het natuurlijk; waarom zou dan die globale opwarming, die we dit jaar dus dus niet echt zien, zich wel manifesteren in de zuid-westhoek van Canada en het noordwesten van de Verenigde Staten?

Een belangrijke reden om de hitte van Canada op deze site te bespreken is dat dit fenomeen, inderdaad lijkt op de situatie zoals die zich voordeed in West Europa en waarvoor de bovengenoemde ‘andere oorzaak’ een veel betere verklaring biedt dan de CO2-hypothese.

De site Weer.nl geeft de volgende verklaring voor de hittegolf:

De hitte in de VS en in Canada wordt veroorzaakt door een niet wijkend hogedrukgebied op de Grote Oceaan. Het blijft langere tijd op een vaste plek liggen en werkt in dat gebied als het ware als een deksel op een pan, waaronder de warmte of in dit geval hitte gevangen blijft. (…)

In de zomermaanden komt het natuurlijk vaker voor dat ergens op aarde extreem hoge temperaturen worden gemeten, maar dat dit eind juni al deze vormen aanneemt en ook in een omgeving die juist helemaal niet bekent staat om hitte, is zorgelijk te noemen. De Amerikaanse weerdienst sprak in hun vroege voorjaarsverwachting al van een hoge potentie op het ontstaan van zo’n hittekoepel. Na een langdurige La Nina, zijn de wateren aan de oostkant van de Stille Oceaan koeler dan normaal en is het westelijke deel juist warmer. Door dit temperatuurverschil werd een circulatie gecreëerd die een tropische luchtmassa van west naar oost transporteerde en waarbij de hitte opgepikt werd door de straalstroom. Uiteindelijk arriveerde die hitte in dit geval dus nu in het westen van Canada en de USA en zit gevangen onder die hittekoepel.”

Natuurlijk zou het aardig geweest zijn om te verduidelijken dat de streek waar de extreem hoge temperaturen te vinden zijn in Brits Columbia, het iedere zomer aardig warm kan worden. De site https://opvakantienaarcanada.nl/british-columbia-weer-klimaat-landschap/ geeft aan:

“In de provincie British Columbia zijn er verschillende klimaten. Aan de kust, dus ten westen van de Coast Mountains, heerst een mild zeeklimaat. De temperaturen tijdens de zomers zijn uiterst comfortabel en tijdens de winter komen ze nauwelijks onder nul. (…)

Helemaal in het zuiden van BC ligt het enige stukje woestijn van Canada. De temperaturen kunnen hier tijdens de lange zomers oplopen tot wel 40 graden boven nul”.

Het plaatsje Lytton, in het zuiden van BC, waar nu de bijna 50 graden Celsius werd bereikt, was overigens al recordhouder voor de hoogste temperatuur in Canada. Op 16 en 17 juli 1941, werd al een temperatuur van 44.4 °C bereikt.

De wikipagina https://en.wikipedia.org/wiki/2021_Western_North_America_heat_wave over de hittegolf (dat gaat snel) geeft dan ook wat meer technische achtergronden:

“The origins could be traced to torrential rains in China on June 23.[7] Afterwards, the warmer, moist air was eventually sucked up by the jet stream and was transported east over cooler waters. When that air current encountered the ridge, it started to significantly deform in late June 2021 under the influence of an ever-strengthening Rex block, forcing to accommodate the high-pressure area south of the jet stream’s meander.[6] At the same time, the Southwestern states are enduring an intense drought,[8] which allowed higher-than-average temperatures over the Southwestern United States; that hot air then moved north to the Pacific Northwest.[9]

These weather changes led to a very strong blocking pattern,[10] which has become a heat dome as the center of the mid- and upper-level high was largely stationary.[5] In this scenario, the high-pressure area forced the air downwards, heating the air column;[11] but even as the air becomes increasingly lighter and hotter due to sun’s energy, it cannot escape the area because of the high pressure.[12] The downslope winds from the Cascades further warmed the air in Western Oregon and Washington.[11][13][14]

Climate change in Canada and climate change in the United States are widely considered major causes of the unprecedented intensity of the heat wave,[4][15][16][17] although whether the frequency of these omega blocks is due to global heating is not yet known.[5] All of these events contributed to what has been described as a phenomenon that could statistically occur only once in several thousand years.”

Het blijft vreemd. Het kan niet de eerste keer zijn geweest dat het flink regent in juni in China en dat de warme vochtige lucht wordt opgepikt door de straalstroom. Datgene wat dit geval echt bijzonder maakt was dat de warme vochtige lucht nauwelijks afkoelde boven de Noordelijke Stille Oceaan. Waarom gebeurde dit nu niet?

The Blob

Goed, ik ben dus blijkbaar de enige die het plaatje van de hitte in Canada al eerder heeft gezien. Of liever, al twee keer:

De ontdekking van de ‘Blob’ wordt op naam geschreven van Nicholas Bond, staatsklimatoloog van Washington, toen in de herfst van 2013 een grote cirkelvormige zeewatermassa niet afkoelde zoals verwacht, en veel warmer bleef dan de gemiddelde normale temperaturen voor die locatie en dat seizoen.

Bond, bedacht de term “The Blob”, voor dit fenomeen. Aanvankelijk werd gemeld dat de Blob 800 km breed en 91 m diep was. Later breidde ‘de Blob’ zich uit en bereikte een grootte van 1600 kilometer lang, 1600 kilometer breed en 91 meter diep in de maand juni 2014.

In februari 2014 was de temperatuur van de Blob ongeveer 2,5 ° C warmer dan normaal voor de tijd van het jaar. Een NOAA-wetenschapper merkte in september 2014 op dat, op basis van gegevens over de oceaantemperatuur, de Noordelijke Stille Oceaan niet eerder zo hoge temperaturen had gehad, sinds klimatologen begonnen met het uitvoeren van metingen.

Volgens Wikipedia was de directe oorzaak van het fenomeen, het lagere dan normale warmteverlies van de zee naar de atmosfeer, gecombineerd met een lagere dan gebruikelijke watercirculatie, wat resulteerde in een statische bovenlaag van water.

De Amerikaanse meteoroloog Charlie Phillips laat in zijn blog “Blob The Third” van 18 oktober 2020 het volgende weten over de “Blob”:

“During late 2014, the Blob – which had been stationed several hundred miles off the West Coast – began to creep eastward towards our shores. The warm, sterile water associated with the Blob had devastating impacts for marine life. During late 2014, there was a massive die off Cassin’s auklets along the Washington/Oregon Coast, which feed on zooplankton and krill and were starved when the warm, nutrient-poor Blob moved into their feeding grounds. In 2015, other organisms throughout the food chain, from sea lions in California to fin whales in the Gulf of Alaska, saw increased mortality rates, and many Puget Sound salmon runs are still recovering from the effects of the 2014-2015 Blob.

The Blob isn’t just devastating for marine life. It’s devastating for Pacific NW snow lovers as well. The 2014-2015 ski season lasted a measly three weeks for Alpental just north of Snoqualmie Pass, and it’s not like those weeks featured knee-deep pillows of powder.

The Blob dissipated during the 2015-2016 winter with the development of a strong El Nino and a deep, persistent area of low pressure in the Northeast Pacific that helped mix the water column and bring cooler, more nutrient-rich water to the surface. Since then, we’ve seen two other, shallower warm “Blobs” off our coast. Because these Blobs have been shallower (approximately 30 meters deep as opposed to 100 meters during the 2014-2015 Blob), they can mix out easier and tend to be more fleeting, and they haven’t had the same disastrous impacts on the ecosystem because the water below 90-100 feet is still nutrient-rich.

However, these shallower blobs have had similarly warm surface temperatures compared to the 2014-2015 Blob, and they’ve had a similar warming effect on our temperatures. The summer 2019 Blob gave the Pacific Northwest some of its warmest summer overnight low temperatures on record due to higher dewpoints and less overnight cooling for the Pacific NW. And during this autumn 2020, yet another Blob has developed off our coast, once again giving us well-above-average low temperatures.”

Charlie Philips laat hierbij één belangrijk facet van de hoge temperaturen buiten beschouwing en wel de zgn.  ‘Ridiculously Resilient Ridge’ die zich vrijwel gelijktijdig met de Blob deed kennen.

De Ridiculously Resilient Ridge was een ongewoon lange manifestatie van het semi-permanente hogedrukgebied ovende Noordelijke Stille Oceaan. Vrij algemeen wordt aangenomen dat het optreden van de Ridiculously Resilient Ridge samenhing met de Blob. De Engelse wikipedia geeft bijvoorbeeld aan:
“This ridge of high pressure was also associated with a blob of high water temperatures in the Pacific Ocean,[16] which resulted in substantial warming along the western coast of North America as well as adverse ecological impacts.[17][18] However, it is generally thought that “The Blob” of warm ocean water was caused by the persistence of the ridge and subsequent reduction in vertical ocean mixing due to storms,[16] rather than the reverse. On the other hand, recent research suggests that unusual oceanic warmth in the western tropical Pacific Ocean may have played a role in triggering and maintaining the Triple R over successive seasons.”

Onder die omstandigheden zal warme lucht niet echt goed afkoelen.

Bekend terrein

De directe oorzaak van de Canadeese hitte was dus: “het lagere dan normale warmteverlies van de zee naar de atmosfeer, gecombineerd met een lagere dan gebruikelijke watercirculatie, wat resulteerde in een statische bovenlaag van water.”

Daarnaast was er dus (net als bij de andere Blob’s een bijzonder sterk hogedrukgebied dat maar van geen wijken wist.

Dat klinkt bekend. Onder de kop “De algen trukendoos” (zie link) wordt op deze site aangehaald:

“Wanneer gedurende het voorjaar de hoeveelheid licht voldoende toegenomen is, zal het fytoplankton, wanneer er voldoende voedingsmiddelen, en niet al te veel vijanden aanwezig zijn, snel gaan groeien. Een verschijnsel dat bekend staat als de voorjaarsbloei.

Bij min of meer rustige meteorologische condities gedurende het voorjaar en de zomer zal vaak een dichtheidsstratificatie ontstaan. De bovenste waterlaag zal relatief warm worden door het ingestraalde zonlicht waardoor de dichtheid van het water afneemt. Door de ongelijke dichtheid onder en boven het scheidingsvlak van warm en koud water zal verticale turbulente menging sterk onderdrukt worden. Met als gevolg een zeer ondiepe “mixed layer”, die snel kan worden opgewarmd door zonnestraling. Wanneer dan ook nog voldoende voedingsstoffen aanwezig zijn is dit een ideale omgeving voor de ontwikkeling van algen.”

Met de omgekeerde CLAW-hypothese (zie de paragraaf CLAW-vergissing), die ook op deze web-pagina wordt behandeld, ontstaat er een ‘onnatuurlijk’ sterk hogedrukgebied.

De ondiepe menglaag zal er ook voor zorgen dat het het koude water onder de menglaag veel moeilijker kan zorgen voor afkoeling. Het is immers niet in staat om te mengen met de warme laag daarboven.
Heeft die “Blob” dan toevallig ook iets te maken met algengroei? 
Dat dit niet onwaarschijnlijk is, zal duidelijk worden uit de onderstaande satelliet-opname tijdens de ‘eerste Blob’.

Maar er is meer wat wijst op een ‘algen-invloed’. National Geographic beschrijft uitvoerig de narigheid die de algen-blob met zich meebracht: https://www.nationalgeographic.com/magazine/article/warm-water-pacific-coast-algae-nino. Enkele citaten: 
“In April 2015 algae bloomed, but instead of dissipating after a few weeks, the bloom grew into a monster, morphing and shifting, stretching over 2,000 miles, from California’s Channel Islands to Kodiak. No one had seen anything like it. Some shellfish harvests closed along the coast. Toxin concentrations were 30 times greater than what would normally be considered high. Tests found domoic acid in some fish, such as anchovies, at amounts too dangerous for people to eat, a rarity. The toxin appeared to sicken hundreds of sea lions, seabirds, porpoises, and seals. Video from Washington State showed a sea lion suffering a toxin-induced seizure, something never seen that far north. Blooms dragged into November. (…)
Every two weeks for 20 years, Peterson’s team has come here to gather the minuscule plants and animals that form the foundation of one of the planet’s most productive marine systems. The prize course in this buffet is supposed to be inch-long krill. Shaped like shrimps, they are gobbled by auklets, cohos, basking sharks, and whales. Anchovies and sardines eat them and then get wolfed by bigger fish and sea lions. At this time of year, krill should be abundant, but Peterson’s haul reveals mostly soupy algae and small jellyfish, which provide little sustenance. His team hasn’t seen krill in months. “It’s been like this nonstop,” he says.”

Maar het is niet alleen National Geographic. In het artikel “An unprecedented coastwide toxic algal bloomlinked to anomalous ocean conditions” door McCabe et al (2017), in de Geophysical Research Letters, is bijvoorbeeld te vinden:
“Blooms of algae along the West Coast of the U.S. in 2015 were bigger and more toxic than ever before, contaminating food webs and closing fisheries from southern California to as far north as British Columbia, in Canada. Now, a new study links them to elevated ocean temperatures, with algae growth spurred by a mysterious patch of warmer-than-average ocean that scientists first noted years earlier and had dubbed “the warm blob.”

The warm blob, which first appeared in 2013 and hung around into 2014, helped one species of toxic algae — Pseudo-nitzschia australis — increase in unprecedented numbers and expand farther north than was previously possible, with devastating effects on a wide range of marine life.”

Het artikel “Climatic regulation of the neurotoxin domoic acid” (McKibben et al, 2016) is hierin nog wat stelliger: “We present evidence for climate-scale regulation of shellfish DA [het neurotoxine wat wordt geproduceerd door Pseudo-nitzschia australis, EJ] in the NCC. Even with the large potential for differences among WA, OR, and CA, our observations reveal a common relationship: The warmer the ocean conditions, the more likely DA is to surpass alert thresholds during upwelling season, and the more toxic and/or more widespread a DA event has the potential to become.”

Op de site https://news.ucsc.edu/2016/09/algal-bloom.html wordt dit onderzoek besproken:

“Researchers found that the 2015 harmful algal bloom, which set records for its spatial extent and the level of toxicity, was dominated by a single species of diatom, Pseudo-nitzschia australis, normally found farther south off California.

Warm water not only allowed this species to survive, it also created an environment favoring its growth. By early 2015 the warm “blob” had moved toward shore and spread all along the West Coast. Warmer water creates less dense surface water that is more likely to stay floating on the surface, where it can become depleted in nutrients.

Previous laboratory studies by coauthor William Cochlan of San Francisco State University showed that P. australis can take up nitrogen very quickly from a variety of sources, and appear to outcompete other, nontoxic phytoplankton in nutrient-depleted warm water.”

Dat is dus duidelijk. Er is bewijs voor een verband tussen de algenbloei van Pseudo-nitzschia australis en hogere temperaturen. De diatomeeën in kwestie hebben er alle belang bij dat de temperatuur van het zeewater hoog blijft en algenbloei kan een dichtheidsstratificatie teweeg brengen, waarbij dus een dunne menglaag in het water wordt gevormd, die heel snel kan opwarmen. Precies wat we zien bij ‘de Blob’.

Maar zelfs wanneer we dus een verband hebben gevonden tussen oceaantemperatuur en algenbloei, is het natuurlijk nog zeer de vraag of de hitte die dit deel van Canada op dit moment plaagt, ook wel iets met een Oceaan-Blob te maken heeft. Maar daar moet volgens de blog van Charlie Phillips: “Blob The Third”, wel degelijk ernstig rekening mee worden gehouden.

Het lijkt mij duidelijk.

Wat natuurlijk eng is aan dit plaatje, is dat de Blob’s met een steeds grotere regelmaat optreden, wat natuurlijk samen moet hangen met een zich steeds meer verspreidende ‘vermesting’ van de kustzeeën. Zie bijvoorbeeld het artikel “The Globalization of Cultural Eutrophication in the Coastal Ocean: Causes and Consequences”van Malone en Newton (2020) https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmars.2020.00670/full, waaraan het onderstaande plaatje is ontleend. 

 

Zou de Weerman (klinkt bijna zo stoer als een brandweerman) Peter Kuipers Munneke er dan toch naast kunnen zitten?


Geplaatst

in

door

Tags:

Reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


De verificatie periode van reCAPTCHA is verlopen. Laad de pagina opnieuw.